
Lactosevrije boter voor op brood of om te kunnen bakken? Bij het bereiden van eten komt vaak boter te pas. Maar wist je dat boter vaak geen “echte” boter is. Wettelijk is namelijk vastgelegd dat boter pas boter mag heten als het uit minstens 80% melkvet bestaat.
Mede door deze wettelijke eis is boter veelal niet automatisch vrij van lactose. Maar net als bij lactosevrije melk zijn er genoeg technieken of plantaardige alternatieven die door fabrikanten worden gebruikt om boter lactosevrij te maken.
Wat is lactosevrije boter?
Zoals al kort aangegeven is boter pas officieel boter als het uit ten minste 80% melkvet bestaat. Maar wat is eigenlijk boter? Nou boter is het makkelijkst uit te leggen als gekarnde room van melk dat tot stand is gekomen na een ingewikkeld productieproces.
Voeg aan de betekenis minder dan 0,01 g lactose per 100 ml toe en je krijgt een makkelijke betekenis van lactosevrije boter. Tot op heden zijn er met MinusL en Dilea maar weinig merken die echte boter aanbieden die vrij zijn van lactose.
Maar ik gebruik altijd Wajang en Zeeuws meisje en die zijn ook vrij van lactose, hoe kan dat? Nou deze merken voldoen niet aan de eis van 80% melkvet waardoor ze officieel geen boter, maar Margarine en Halvarine zijn.
Welke soorten lactosevrije boter zijn er?
Ondanks dat dus veel boter officieel geen boter is kan het prima dienen als alternatief in het dagelijkse leven voor echte boter. Om wat duidelijkheid in de soorten boter te brengen zullen deze hieronder worden besproken.
Bakboter
Bakboter is in 9 van de 10 gevallen hetzelfde als margarine met een iets andere samenstelling. Zodoende kan het merendeel van het normale aanwezige vocht ontrokken zijn zodat de boter zich beter ontleent om te kunnen bakken en braden.
Margarine
Margarine, ook wel bekend als kunstboter, is in 1869 uitgevonden als alternatief voor echte boter door de Fransman Mouriès. Waar het in de 19e eeuw nog wel eens werd gemaakt van rundvet is dit hedendaags niet meer geheel vanzelfsprekend.
Tegenwoordig kiezen fabrikanten meer voor water en plantaardige oliën wat een goed teken is voor consumenten met een lactose intolerantie.
Halvarine
Halvarine is eigenlijk hetzelfde als margarine alleen dan met meer water. Net als kunstboter margarine is het gemaakt van water en plantaardige oliën. Doordat halvarine uit meer water bestaat heeft het slechts een vetgehalte van 40%.
Ten opzichte van margarine betekent dit dus een halvering van het vetgehalte. Kenmerkend voor halvarine is dat het makkelijk te smeren is. Daarnaast is het niet te gebruiken als boter om te bakken. Een bekende lactosevrije halvarine is Zeeuws meisje.
Roomboter
De term room in roomboter kan doen vermoeden dat roomboter extra room bevat, maar in de praktijk valt dit vaak te bezien. Roomboter is eigenlijk gewoon een synoniem voor boter dat door het minimum van 80% melkvet al automatisch meer room bevat.
Conclusie: Kan ik met een lactose intolerantie boter eten?
Ja, met een lactose intolerantie kan je gerust boter eten mits het vrij is van lactose. Bovendien raadt het Voedingscentrum zelfs aan om boter te gebruiken op brood aangezien het anders lastig wordt om de juiste hoeveelheid vitamine binnen te krijgen.
Tot slot is het goed om te vertellen dat echte boter slechts 0,6 gram lactose per 100 gram bevat. Hoewel dit gehalte best laag is en te proberen valt, is het per persoon afhankelijk of dit geen problemen oplevert.
De beste optie blijft daarom ook altijd nog om op veilig te spelen en te kiezen voor boter die 100% kan garanderen dat het vrij is van lactose.
Hallo,
Graag zou ik aan willen geven dat de margarine van Zeeuws meisje nog steeds lactose bevat. Deze bevat namelijk toegevoegde melkbestanddelen en dus ook lactose, zoals te zien in in de voedingswaarden (0,5g suikers).
Hallo Elise,
Je hebt gelijk in de margarine van Zeeuws Meisje zit inderdaad lactose. Waarschijnlijk een typ fout aangezien het wel onder halvarine stond.
Ik heb het direct aangepast. Bedankt in ieder geval 😉
als je helemaal geen melkproducten mag hebben ook niet van geit of wat voor dier dan ook welke boter kan je dan wel nemen
Hallo J de Vries,
Ik gebruik zelf altijd voor op mijn brood het halvarine kuipje van Zeeuws Meisje. Deze is plantaardig en dus vrij van melk. Nu zag ik van de week dat Blue Band tegenwoordig ook een kuipje halvarine heeft die zonder melk is.
Voor het koken gebruik ik altijd Wajang. Wajang is standaard plantaardig en dus zonder melk. Mocht je van Blue Band houden. Net als de halvarine voor op het brood zag ik dat Blue Band ook een vegan variant heeft voor het koken.
Hopelijk kan je een boter vinden die bij je past. Mocht je nog een vraag hebben of iets onduidelijk zijn je mag altijd reageren.
Hallo,
Welk product kan ik het beste gebruiken om taart te bakken. Het moet 100 % lactose vrij zijn
Groet,
Eveline
Hallo Eveline,
Zelf gebruik ik vaak de margarine van wajang of de Blue Band voor koken, bakken en braden margarine voor het bakken. Beide zijn 100% plantaardig ofwel lactosevrij. Nu kunnen sommige zeggen dat het geen echte boter is, maar ik heb er geen probleem mee.
Mocht je echt boter van dierlijke oorsprong willen gebruiken dan is er op het gebied van lactosevrije boter enkel die van MinusL . Helaas is deze boter slecht verkrijgbaar en zal je deze moeten bestellen in een (online) speciaalzaak.
Hopelijk kan je hier iets mee. Zie voor de volledigheid de links naar de betreffende margarines/boter.
Welke online zaak verkoopt lactosevrije roomboter ?
Hallo J. Matthey,
Online speciaalzaken zoals thefreefromshop.nl en lactosevrijwinkelen hebben lactosevrije roomboter in het assortiment. Tegenwoordig ben ik voorstander van vegan boter zoals de roomboter van Flora Plant.
Deze is ook nog eens goedkoper :-).
Hopelijk kan je hier iets mee, mocht je nog vragen hebben laat het zeker weten.
Met vriendelijke groet,
Marnick
Blue band heeft een lactosevrije halvarine voor op de boterham.
Groet Willy
Ga ik meenemen.
Bedankt voor het delen!
Gebruik hem zelf tot nu toe ook dagelijks.
Hele late reactie, heb zelf ziekte van Crohn daardoor lactose intolerant. Maar wil reageren omdat emulgatoren een nog groter probleem veroorzaken in Nederland. En alle niet echte boter zit bijna altijd vol met emulgatoren net als alle brood producten van Aldi en Jumbo ah. En ook sausen toetjes chocolade en late wel… Bijna alle glutenvrije producten.. check wat vaker ingrediënten.. Danny Huisman
Hallo Danny,
Bedankt voor je reactie. Beter laat dan nooit.
Je hebt helemaal gelijk emulgatoren zijn niet altijd even gezond. Zelf probeer ik altijd zo vers mogelijk te kiezen.