Welke plantaardige melk is het gezondst? Dit is een vraag die door het ruime aanbod steeds vaker wordt gesteld. Hoewel het ruime aanbod vooral in het geval van lactose intolerantie positief is vergeten we nog wel eens het gezondheidseffect.
Zelf wissel ik de soorten melk af. De ene keer drink ik lactosevrije koemelk, de andere keer lactosevrije sojamelk en de andere keer lactosevrije amandelmelk. Op deze manier hoop ik bewust te leven, alleen is dit zonder onderbouwing.
Hoewel plantaardige melk goed is voor de planeet doordat ze minder CO2-uitstoot heeft dan koemelk vergeten we (inclusief ikzelf) nog wel eens om stil te staan bij de vraag wat het effect is van de vele soorten plantaardige melk die we nuttigen.
Vandaar dit artikel. In dit artikel wil ik eens stil staan bij bekende soorten van plantaardige melk en wat de effecten op de gezondheid hiervan zijn. Het criteria duurzaamheid wat aan plantaardige melk kleeft laat ik even buitenbeschouwing.
Amandelmelk populair in de VS
De amandelmelk die ik het meest drink is de Amandel dark choco drink van Alpro. Niettemin rest hierbij de vraag of het ook echt gezond is. Ook al heeft amandel in de Verenigde staten soja ingehaald als populairste zuivelvervanger is het ook gezond?

An sich zijn amandelen heel gezond. Ze bevatten magnesium, zijn een bron van mineralen en bevatten t.o.v. andere noten redelijk veel calcium. Tevens beschikken ze over vitamine H wat helpt bij het gezond houden van huid en haar.
Ofwel amandelen zijn gezond, maar hoe zit met de amandeldrink? Doordat amandelmelk vaak voor meer dan 90% uit water bestaat is de hoeveelheid amandelen die je daadwerkelijk binnen krijgt zeer beperkt.
Hierdoor gaan de voordelen waarover amandelen beschikken teniet. Echter wat wel positief is aan amandeldrink is dat het over weinig calorieën en koolhydraten beschikt. Dit is uitermate handig wanneer je niet wilt aankomen.
Cashewmelk rijk aan koper en mangaan
Cashewmelk is een plantaardige melk die steeds meer in opkomst is. Onder veganisten zijn cashewnoten behoorlijk populair, omdat ze gezondheidsvoordelen kennen zoals: een hoog eiwit gehalte en een hoog aandeel aminozuur L-tryptofaan.

L-tryptofaan wordt door je lichaam omgezet in het gelukshormoon serotonine. Echter ook voor dit voordeel geldt dat je vaak veel cashewmelk moet drinken voor het voordeel.
Niettemin is cashewmelk rijk aan koper en mangaan. Daarnaast is ze lekker romig en kent ze een iets hoger vetgehalte. Wanneer je dagelijks een klein beetje gebruikt voor bijvoorbeeld in je koffie dan is dit hogere vetgehalte geen probleem.
Havermelk goed voor de spijsvertering
Een van de gezondere dan wellicht de beste vervanger voor koemelk is havermelk. Het bevat namelijk een hoog vezelgehalte wat goed is voor de spijsvertering. Tevens heeft het ook een positieve werking op het verlagen van slechte cholesterol.

Alleen daar gaan we weer. Aangezien de hoeveelheid haver die je binnenkrijgt met havermelk in zo’n beperkte mate is worden de voordelen voor je gezondheid die worden toegeschreven aan haver teniet gedaan.
Hennepmelk vol van omega 3 en 6
Een vrij nieuw soort plantaardige melk is melk geweekt van de zaden van hennep. Ondanks de naam hennep wordt je van deze melk niet stoned of dergelijke. Melk van dit soort is redelijk gezond aangezien het 9 aminozuren, omega 3 en 6 bevat.
Onder andere door de bovenstaande ingrediënten is hennepmelk goed voor je huid en verlaagt het cholesterol. Echter ook hier geldt voordat de voordelen echt aantoonbaar/ meetbaar worden moet je een heleboel van deze melk op.
Kokosmelk bevat veel (goede) vetten
Het goede dan wel slechte aan melk van kokos is dat het door haar vet je cholesterol verhoogt. Niettemin bevat het wel de goede (gezonde) vetten. Hierdoor vermindert de kans op aderverkalking en hartaanvallen.

Daarnaast bevat het laurinezuur wat een antibacterieel effect heeft. Ofwel het vernietigt verwerkers van ziekte. In het geval je gewicht wilt verliezen is het af te raden om meer dan 60 ml kokosmelk per dag te drinken.
Tot slot schijnt kokosmelk ook problemen met de schildklier te verlichten en helpt het geheugenproblemen dan wel dementie te voorkomen. Overigens kan je voor de gezondste optie beter wel kiezen voor de biologische variant van kokosmelk.
Rijstmelk is rijk aan suiker
Het enige waar rijstmelk rijk aan is aan suiker. Dit zou je indien je snel energie nodig hebt kunnen zien als voordeel. Voor de rest bevat rijstmelk niet echt over voordelen, omdat door de productie van de melk veel voordelen verloren gaan.

Tevens heeft rijstmelk weinig vetten en eiwitten. En in het uiterste geval zou het zelfs nog arseen kunnen bevatten. Naast dat dit giftig is voor kinderen kan het in grote hoeveelheden ook kanker veroorzaken.
Sojamelk bevat veel eiwitten
Tot slot sojamelk. Hoewel soja door haar eiwitten wordt gezien als goed alternatief voor melk gaan op het internet enkele negatieve effecten rond. Ongefermenteerde soja wat in sojadrink zit bevat namelijk fytinezuur en fyto-oestrogenen.

Beide schijnen volgens de berichten geen positief effect op je lichaam te hebben. Fytinezuur zorgt ervoor dat vitamine moeilijk kunnen worden opgenomen en fyto-oestrogenen kan de hormoonbalans uit balans brengen.
Echter is het niet zo dat de negatieve effecten niet wetenschappelijk bewezen zijn. Tevens moet je volgens deskundige heel veel soja drinken (588 glazen sojamelk) om pas een effect te kunnen meten.
Afgezien van de nadelen die op het internet rond gaan kent soja ook voordelen. Zo helpt het vrouwen in de overgang en is het goed voor het cholesterol.
Al met al is soja en in het verlengde soja(melk-)drank veilig maar varieer het met andere soorten. Zie voor een mooie verdieping de aflevering van broodje gezond op npo3 met gezondheidswetenschappers.
Conclusie: Welke plantaardige melk is het gezondst?
Zoals je hebt kunnen lezen heeft elk soort wel voordelen voor de gezondheid. Echter, is het niet zo dat bij de meeste soorten de voordelen pas optreden wanneer je er echt veel van drinkt. Hoe dan ook.
Zou ik moeten kiezen uit plantaardige melk dan zou mijn voorkeur gezien de voordelen uitgaan naar amandel-, cashew-, haver-, kokos- of hennepmelk. Hierbij zou ik de soorten wel regelmatig van elkaar afwisselen.
Hoewel ik het zelf af en toe ook nog wel drink zou ik met de kennis van nu rijstmelk minder aanraden. Maar soms kan je ook gewoon niet anders omdat er geen alternatief voor handen is of een soort zich ergens niet goed voor leent.
Denk hierbij aan bijvoorbeeld aan plantaardige melk voor de thee. Hennepmelk zou hier minder geschikt voor zijn. Desondanks, ondanks het advies van de soorten afwisselen moet ieder voor zichzelf bepalen/uitvinden wat werkt en wat niet.
Ervaring of tips?
Heb je ervaring of tips op het gebied van plantaardige melk? Laat het weten hieronder in een reactie. Ze zijn altijd van harte welkom.
Naast lactose intolerantie heb ik ook per. Dus vezelrijke dranken of voedsel is ook niet goed.
Kunt U advies geven?
Hallo Els,
Ik ben geen deskundige maar zover ik heb gelezen mag je met pds nog gewoon vezels eten. Wel moet je niet opeens heel veel extra vezels in één keer gaan eten. Natuurlijk kan het zo zijn dat je lichaam niet goed tegen vezels kan maar dat weet ik niet.
Zie voor advies ook mijn reactie bij het bericht van lactosevrije vla.